Bekken(bodem)problemen vrouwen
Alles over bekkenpijn / bekkeninstabiliteit
Als je zwanger bent en je buik groeit, neemt de druk op je bekken en je onderrug toe. Hierdoor kun je last van pijnklachten krijgen. Bekkenpijn is erg vervelend, maar gelukkig kun je er in bijna alle gevallen iets aan doen.
Wat is bekkenpijn / bekkeninstabiliteit?
Bekkenpijn werd vroeger bekkeninstabiliteit genoemd. Tijdens je zwangerschap zorgen zwangerschapshormonen ervoor dat de gewrichten en spieren rondom je bekken soepeler worden. Meestal begint dit al vanaf week vijftien of zestien van je zwangerschap, maar eerder of later kan ook.
Je bekken verweekt (wordt instabieler), omdat de baby tijdens de bevalling via je bekken naar buiten moet. Iedere zwangere vrouw heeft dus eigenlijk bekkeninstabiliteit, vandaar dat deze term eigenlijk niet meer gebruikt wordt. In combinatie met de groei van je baarmoeder en het veranderen van je houding omdat je buik zwaarder wordt, kan dit ervoor zorgen dat je bekken verkeerd wordt belast. Ongeveer de helft (45%) van de zwangere vrouwen krijgt hierdoor moeite met bewegen of zelfs pijn. Dit wordt bekkenpijn genoemd.
Hoe voelt bekkenpijn en wat veroorzaakt het?
Bekkenpijn ontstaat door verschillende factoren. Als je al rugpijn of bekkenpijn had voor de zwangerschap, kan het door de verweking van de bekken erger worden. Soms komt het door je trager werkende rug- en buikspieren in combinatie met de veranderende houding, maar het kan ook ontstaan doordat je een verkeerde beweging maakt. Zodra je bekken soepeler wordt, kan struikelen, je verstappen of je vertillen ervoor zorgen dat je bekken een beetje kantelt. Hierdoor raken sommige (bekkenbodem)spieren en gewrichten overbelast en op die plaats kun je pijnklachten krijgen. Je voelt de pijn wanneer je bijvoorbeeld opstaat uit een stoel of start met lopen, maar het kan ook door de dag heen zeurend aanwezig zijn.
Waar zit bekkenpijn?
Hoe kun je bekkenpijn herkennen en welke klachten kun je ervaren?
Pijn vanuit het schaambeen
Je voelt de pijn aan de voorkant van je onderbuik in het midden van je bekken. Deze pijn kan veroorzaakt worden doordat de linker- en rechterhelft van je schaambeen niet goed kunnen bewegen ten opzichte van elkaar. Ook kan het zijn dat de (bekkenbodem)spieren die hieraan vastzitten verkrampt zijn en trekkrachten uitoefenen op het gewricht. De pijn kan uitstralen naar je bil, lies of de achterkant van je bovenbenen.
Lage rugpijn
Van je gehele onderrug tot een eenzijdige pijn: links of rechts. Deze pijn kan door verschillende redenen ontstaan. De dwarse buikspieren kunnen bijvoorbeeld minder actief je lendewervelkolom ondersteunen. Hierdoor kan er een compensatiepijn ontstaan in andere spieren die de trager werkende dwarse buikspier opvangen. Zo werken ook de bekkenbodemspieren veel harder om je bekken en onderrug te stabiliseren. Ook vanuit hier kan de pijn uitstralen naar je bil, stuitje, lies of de achterkant van je bovenbenen.
Pijn rondom het stuitje
Je stuitje wordt ook wel het staartbeen genoemd. Dit is het onderste puntje van je wervelkolom, vlak boven de anus. Deze vorm van bekkenpijn wordt soms erger als je moe bent. Ook kan het verergeren bij bepaalde bewegingen – zoals een tijdje zitten op een harde ondergrond – of tijdens schokkerige bewegingen. Denk aan fietsen over een drempel of een hobbel in de weg. Op dat moment wordt de druk op het stuitje verhoogd. Ook hardlopen is niet bevorderlijk.
Startpijn
Je voelt de pijn wanneer je bijvoorbeeld opstaat uit een stoel of start met lopen.
Is bekkenpijn gevaarlijk? Wanneer naar de bekkenfysio?
Denk je dat je last hebt van bekkenpijn? Dan kun je het beste even overleggen met je verloskundige of een in zwangerschap gespecialiseerde bekkenfysio- of oefentherapeut. Bekkenpijn en bekkeninstabiliteit is niet gevaarlijk en betekent niet dat er iets beschadigd is of raakt. Het is een overbelastingsklacht.
Behandeling bij bekkenpijn
Een medicijn tegen bekkenpijn bestaat niet, maar een gespecialiseerde bekkenfysiotherapeut kan je in een aantal behandelingen goed helpen. Eerst wordt gekeken wat precies de oorzaak is van de pijn, waarna er een behandelplan wordt gemaakt zodat je klacht zo snel mogelijk weer verminderd/opgelost is. Meestal krijg je ook gerichte oefeningen en adviezen mee die de pijn verlichten en verergering voorkomen.
Bekkenpijn voorkomen
Actief zijn vóór en tijdens je zwangerschap is het beste advies om bekkenpijn te voorkomen! Door te bewegen blijven je spieren sterk. Extra voordeel: je herstelt na de bevalling sneller. Krijg je toch last van je bekken, dan is het belangrijk om op tijd voldoende rust te nemen en aan de bel te trekken bij je verloskundige of een (bekken)fysiotherapeut. Probeer om activiteiten regelmatig af te wisselen met een pauze. Wissel vaak van houding, zo voorkom je dat je iets overbelast. Verder is het belangrijk om goed op je houding te letten: bekkenpijn neemt toe naarmate je moe wordt of lang in dezelfde houding staat of zit. Om de pijn te vermijden, ga je vaak automatisch anders bewegen. Logisch, maar toch is het beter om dit niet te doen. Hierdoor gaan je spieren juist verkrampen en ontstaat er op andere plekken soms ook pijn. Even een kwartiertje gaan liggen, zodat de druk van de bekken af is, helpt vaak snel.
Bekkenpijn tijdens de bevalling
Gelukkig is het niet zo dat als je last van bekkenpijn hebt, je ook meer pijn ervaart tijdens je bevalling. Een feit is wel, dat hoe meer je bekkenbodem ontspannen blijft tijdens je zwangerschap, hoe beter je deze tijdens de bevalling kunt ontspannen. Hierdoor kan de baby makkelijker passeren.
Bekkenpijn / bekkeninstabiliteit na de bevalling
Soms ben je na de bevalling niet meteen van je klachten af. Of ontstaan de klachten pas na de bevalling. Tijdens de bevalling komt er meer druk op je bekken te staan. Wat onder invloed van zwangerschapshormonen allemaal soepeler is geworden, moet nu weer aansterken. Bovendien heb je er een extra belasting bij gekregen: het tillen van je baby. Alle adviezen over je houding tijdens je zwangerschap gelden nu ook. Het kan een half jaar tot een jaar duren tot je echt weer fit bent. 25% van de groep met klachten tijdens de zwangerschap houdt na de bevalling ook klachten. 5 – 8% van deze groep houdt langdurig klachten. Een afspraak bij de bekkenfysiotherapeut kan deze groep vaak weer verder van de klachten af helpen.
Bij sommige vrouwen ontstaan de klachten pas na de bevalling. Ook hiervoor geldt dat je bij klachten contact kunt opnemen met je verloskundige of een bekkenfysiotherapeut. Daar heb je geen doorverwijzing voor nodig.
Bekkenpijn / bekkeninstabiliteit bij een volgende zwangerschap
Zoals eerder geschreven heeft iedere zwangere vrouw bekkeninstabiliteit. Als je tijdens je eerste zwangerschap last van bekkenklachten (bekkenpijn) hebt gehad, is de kans groter dat je ze bij een volgende zwangerschap weer krijgt. Vervelend, maar je herkent de klachten nu wel eerder. Daardoor kun je ook sneller ingrijpen door goed op je houding te letten en naar een specialist te gaan als de klachten verergeren.
Oefeningen bij bekkenpijn / bekkeninstabiliteit
Een gespecialiseerde bekkenfysio kan je goed helpen en meestal krijg je ook gerichte oefeningen en adviezen mee die de pijn verlichten en verergering voorkomen. Bekijk hier mijn 16 tips bij bekkenpijn zwangerschap. Bekijk ook informatieve filmpjes met uitleg over de bekkenbodem en bijpassende oefeningen van patiëntenorganisatie Bekkenbodem4All (BB4All). Klik hier om de playlist te openen in YouTube
Benieuwd hoe Fyzio-Lin je bij deze klachten kan helpen?